وظایف و ویژگیهای راننده سرویس
صلاحیت راننده سرویس مدرسه، برای انجام کار، باید از هر نظر تأیید شده باشد. طبق ماده ۳ «آیین نامه اجرایی حمل و نقل دانش آموزان مدارس»، رانندگان خودروهای حمل و نقل دانش آموزان به مدارس، باید دارای این شرایط باشند: «الف ـ دارا بودن حداقل ۲۳ سال تمام؛ ب ـ دارا بودن گواهی نامه معتبر برای رانندگی با وسیله نقلیه مربوطه؛ پ ـ عدم ابتلا به بیماری های مُسری، صَرع و عدم اعتیاد به موادمخدر و یا الکل، با ارائه گواهی از مراجع مربوطه؛ ت ـ نداشتن سوءپیشینه مؤثر کیفری و همچنین، عدم محکومیت به محرومیت یا محدودیت های رانندگی؛ ث ـ نداشتن سوءشهرت، به تأیید مراجع صالح؛ ج ـ تأهل (به استثنای زنان سرپرست خانوار)». طبق تبصره این ماده، اولویت ارائه خدمات حمل و نقل در مدارس دخترانه، با بانوان است. همچنین، ارائه خدمات به مدارس راهنمایی [هم اکنون دوره اول دبیرستان] و دبیرستان پسرانه، منحصراً برعهده رانندگان مرد است. بر اساس ماده ۴ این آیین نامه، پیمانکارانی که از سوی آموزش و پرورش برای سازمان دهی و ارائه خدمات مربوط به حمل و نقل دانش آموزان به مدارس، تعیین می شوند، موظف اند برای هر سرویس مدرسه، مراقبی را تعیین و برای تأیید به آموزش و پرورش معرفی کنند. استفاده از مراقب در سرویس مدارس، صرفاً در خودروهای جمعی، مانند وَن، مینی بوس و اتوبوس الزامی است.
نکته دیگری که باید در نظر داشت این است که رانندگان سرویس مدارس، در روزها و ساعتهایی که آموزش و پرورش معین کرده است، مجاز به ارائه خدمات خصوصی و عمومی دیگر نیستند. به دیگر سخن، آن ها نمیتوانند در ساعتهای تعیین شده به بهانه حمل مسافر یا هر اشتغال دیگری، از انجام وظیفه خود کوتاهی کنند و در ارائه خدمات، تأخیر داشته باشند.
رعایت مقررات راهنمایی و رانندگی
یکی از مهم ترین وظایف رانندگان سرویسهای مدارس، مانند هر راننده دیگری، رعایت دقیق مقررات راهنمایی و رانندگی است. این موضوع، به ویژه در مورد رانندگان سرویس مدارس، به دلیل ضرورت حفاظت از سلامت و رعایت ایمنی دانشآموزان، حساستر و مهم تر است. به همین دلیل، در ماده ۱۲ آییننامه اجرایی مربوط به حمل و نقل دانش آموزان، میخوانیم: «هرگاه راننده خودروی مدارس، بیش از سه بار مرتکب تخلفات سرعت غیرمجاز، سبقت غیرمجاز، انحراف به چپ، عدم رعایت حق تقدم، عبور از چراغ قرمز و عبور از محل ممنوعه شود، گواهی صلاحیت وی برای مدت یک سال ضبط خواهد شد.» مطابق تبصره این ماده، «پلیس راهنمایی و رانندگی موظف است هر شش ماه یک بار وضعیت تخلف از مقررات راهنمایی و رانندگان خودروهای مدارس را به ادارات آموزش و پرورش و شهرداری و بخشداری محل اعلام نماید.»
اصول اخلاقی حرفه ای سفیران خودروهای سرویس مدارس:
- رعایت حقوق دانش آموزان و رفتار محترمانه با دانش آموزان
- پرهیز از به کار بردن الفاظ ناشایست
- رعایت حقوق عابرین پیاده
- رعایت حقوق سایر رانندگان
- آرامش و خونسردی و عدم اضطراب و استرس در رانندگی
- رعایت قوانین و مقرارات راهنمایی و رانندگی
رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی
یکی از مهم ترین وظایف سفیران سرویسهای مدارس، مانند هر سفیر دیگری، رعایت دقیق مقررات راهنمایی و رانندگی است. این موضوع، به ویژه در مورد سفیران سرویس مدارس، به دلیل ضرورت حفاظت از سلامت و رعایت ایمنی دانشآموزان، حساستر و مهم تر است. به همین دلیل، در ماده ۱۲ آییننامه اجرایی مربوط به حمل و نقل دانش آموزان، میخوانیم: «هرگاه راننده خودروی مدارس، بیش از سه بار مرتکب تخلفات سرعت غیرمجاز، سبقت غیرمجاز، انحراف به چپ، عدم رعایت حق تقدم، عبور از چراغ قرمز و عبور از محل ممنوعه شود، گواهی صلاحیت وی برای مدت یک سال ضبط خواهد شد.» مطابق تبصره این ماده، «پلیس راهنمایی و رانندگی موظف است هر شش ماه یک بار وضعیت تخلف از مقررات راهنمایی و رانندگان خودروهای مدارس را به ادارات آموزش و پرورش و شهرداری و بخشداری محل اعلام نماید.»
- به همراه داشتن مدرک رانندگی
- سوار و پیاده نمودن دانش آموزان طوری انجام شود که آنها مجبور به عبور از عرض معابر نشوند.
- جلوگیری از پیاده شدن دانش آموزان از درب سمت چپ خودرو
- ممونوعیت از سوار نمودن اطفال زیر ۱۲ سال در صندلی جلو
- رعایت ظرفیت تعداد سرنشین(مندرج در کارت خودرو)
- جلوگیری از ایستادن دانش آموزان در داخل خودرو (به ویژه در تاکسی های ون)
- الزام در بستن کمربند ایمنی برای دانش آموزان
- جلوگیری از بیرون آوردن سر و دست توسط دانش آموزان از پنجره خودرو یا باز کردن درب خودرو در حین حرکت.
- پرهیز از گردش ، انحراف و ترمز ناگهانی
- خودداری از فشاردادن و برداشتن پدال گاز به طور ناگهانی
- پرهیز از رانندگی در شانه های خیابان
- توجه به فرامین پلیس و همکاری لازم با آنها در چارچوب رعایت قانون حرکت در بین خطوط سفید
- استفاده از لاستیک یخ شکن و زنجیر چرخ در فصل زمستان
- اطمینان از بسته بودن درب های خودرو پیش از حرکت
شرایط و ضوابط خودروهای ویژه حمل و نقل دانش آموزی
- استفاده از خودرو های دارای ظرفیت ۴ نفر به بالا
ظرفیت خودرویی است که سفیران با آن، قصد دارند به حمل و نقل دانش آموزان بپردازند طبق ماده دو دستورالعمل ، نباید ظرفیت کمتر از ۴ نفر داشته باشند. ضمن اینکه شهرداریها، برحسب مورد، ویژگیهای دیگری، مثل «استیشن» نبودن یا صندوقدار بودن خودروها را هم به ویژگیهای وسیله نقلیه اضافه میکنند.
- دارا بودن برگه معاینه فنی معتبر شهر تهران
- داشتن بیمه نامه شخص ثالث ، بیمه نامه سرنشین و بیمه نامه تکمیلی
- مجهز بودن به وسایل ایمنی از جمله کمربند ایمنی ، جعبه کمک های اولیه ، کپسول های اطفاء حریق
- سالم بودن سیستم ترمز و فرمان خودرو
- عدم نصب متعلقات غیر استاندارد روی خورو
- استفاده از تجهیزات گرمایشی و سرمایشی داخل خودرو
شرایط سفیران خودروهای ویژه حمل و نقل دانش آموزی
صلاحیت سفیران سرویس مدرسه، برای انجام کار، باید از هر نظر تأیید شده باشد. طبق ماده ۳ ” آیین نامه اجرایی حمل و نقل دانش آموزان مدارس”، سفیران خودروهای حمل و نقل دانش آموزان به مدارس، باید دارای این شرایط باشند:
الف ـ دارا بودن حداقل ۲۳ سال تمام؛
ب ـ دارا بودن گواهی نامه معتبر برای رانندگی با وسیله نقلیه مربوطه؛
پ ـ عدم ابتلا به بیماری های مُسری، صَرع و عدم اعتیاد به موادمخدر و یا الکل، با ارائه گواهی از مراجع مربوطه؛
ت ـ نداشتن سوءپیشینه مؤثر کیفری و همچنین، عدم محکومیت به محرومیت یا محدودیت های رانندگی؛
ث ـ نداشتن سوءشهرت، به تأیید مراجع صالح؛
ج ـ تأهل (به استثنای زنان سرپرست خانوار). طبق تبصره این ماده، اولویت ارائه خدمات حمل و نقل در مدارس دخترانه، با بانوان است.
همچنین، ارائه خدمات به مدارس راهنمایی [هم اکنون دوره اول دبیرستان] و دبیرستان پسرانه، منحصراً برعهده سفیران مرد است. بر اساس ماده ۴ این آیین نامه، پیمانکارانی که از سوی آموزش و پرورش برای سازمان دهی و ارائه خدمات مربوط به حمل و نقل دانش آموزان به مدارس، تعیین می شوند، موظف اند برای هر سرویس مدرسه، مراقبی را تعیین و برای تأیید به آموزش و پرورش معرفی کنند. استفاده از مراقب در سرویس مدارس، صرفاً در خودروهای جمعی، مانند وَن، مینی بوس و اتوبوس الزامی است.
نکته دیگری که باید در نظر داشت این است که سفیران سرویس مدارس، در روزها و ساعتهایی که آموزش و پرورش معین کرده است، مجاز به ارائه خدمات خصوصی و عمومی دیگر نیستند. به دیگر سخن، آن ها نمیتوانند در ساعتهای تعیین شده به بهانه حمل مسافر یا هر اشتغال دیگری، از انجام وظیفه خود کوتاهی کنند و در ارائه خدمات، تأخیر داشته باشند.
در ضمن موارد زیر نیز باید در انتخاب سفیران مورد توجه قرار گیرد.
- گذراندن دوره های آموزشی خاص سرویس مدارس در مرکز آموزش علمی کاربردی سازمان تاکسیرانی
- اولویت ارایه خدمات سرویس به دانش آموزان مدارس دخترانه توسط رانندگان بانو
- رعایت کامل موارد بهداشتی و نظافت خودروهای سرویس مدارس برای حفظ سلامت دانش آموزان
- خودداری از سوار نمودن افراد غیر مسئول در خودروهای ویژه حمل و نقل دانش آموزان.